- Kjarasamningar
- Styrkir
- Orlofsmál
- Um Kjöl
Kópavogsmódelið er hugtak sem notað er yfir grundvallarbreytingar sem Kópavogsbær réðst í haustið 2023 á leikskólakerfinu. Breytingin fólst í að sex tíma vistun er nú gjaldfrjáls í leikskólum Kópavogsbæjar en vistun umfram það felur í sér meiri kostnað en áður. Mjög mörg sveitarfélag hafa gengið á eftir nú síðast Reykjavíkurborg og tekið upp sama módelið og því má segja sveitarfélögin séu að sameiginlega að valda þess að gera breytingarnar sem hafa meiri áhrif á mæður en feður. Margir viðmælendur töluðu um að breytingarnar hefðu mun meiri áhrif á mæður en feður þar sem þær bæru í meira mæli ábyrgð á að bregðast við styttri vistunartíma. Foreldrar lýsa togstreitu vegna álags á ömmur sem hlaupa undir bagga með fjölskyldum vegna breytinganna.
Mikil óánægja er með fyrirkomulag skráningadaga og safnskóla. Á skráningadögum þurfa foreldrar sérstaklega að skrá börnin sín, sem sækja ekki sinn leikskóla eins og venjulega, heldur er safnað saman í tvo leikskóla í sveitarfélaginu sem eru opnir á þessum dögum.
Margir foreldrar senda ekki börnin sín í leikskóla á þessum dögum nema í neyð og lýsa því að börnin upplifi streitu og óöryggi við að fara í ókunnugt umhverfi.
Kópavogsmódel muni grafa undan stöðu launafólks og skapa ójöfnuð á vinnumarkaði. Í grein á Vísi sem Tatjana Latinovic, formaður Kvenréttindafélags Íslands, skrifar er bent á að breytingar á leikskólamálum í Kópavogi, eins og gjaldskrárhækkun og fækkun vistunartíma, hafi orðið til þess að foreldrar, einkum mæður, þurfi að draga úr vinnuframlagi eða sleppa atvinnuþátttöku.
Sparnaður útgangspunktur breytinganna – ekki velferð barna eða starfsfólks
Margir viðmælendur upplifa að kerfisbreytingarnar á starfsemi leikskólanna hafi fyrst og fremst verið gerðar út frá fjárhagslegum hvötum Kópavogsbæjar en ekki með velferð barna, starfsfólks og foreldra að leiðarljósi.
Kerfið hentar sérstaklega illa foreldrum í verri félagslegri- og efnahagslegri stöðu og eykur enn frekar bæði almennt álag og fjárhagslegt álag á þá hópa.
Gengið er út frá því að foreldrar hafi gott félagslegt bakland, séu með sveigjanleika í vinnu eða í hlutastarfi, sem er ekki raunveruleiki allra foreldra.
Margir viðmælendur töluðu um að breytingarnar hefðu mun meiri áhrif á mæður en feður þar sem þær bæru í meira mæli ábyrgð á að bregðast við styttri vistunartíma.
Foreldrar lýsa togstreitu vegna álags á ömmur sem hlaupa undir bagga með fjölskyldum vegna breytinganna.
Margir foreldrar lýsa mikilli tímapressu og streitu við að samræma vinnu og fjölskyldulíf og að breytingarnar hafi aukið álagið.
Þeir foreldrar sem búa við sveigjanleika í vinnu finna samt sem áður fyrir auknu álagi eftir breytingarnar.
Í skýrslunni er að finna ítarlega greiningu á niðurstöðum rannsóknarinnar.
Skýrslu um Kópavogsmódelið sem Sunna Símonardóttir, lektor í félagsfræði við Háskólann á Akureyri, gerði fyrir Vörðu má lesa hér.
Rannsóknin byggir á viðtölum við 20 foreldra leikskólabarna í Kópavogi en viðmælenda var aflað með tilviljunarkenndu úrtaki.
Þá hafa stéttarfélög varað við að ef staðan verður ekki leiðrétt gæti leiðin til einstaklingsbundinna samninga aukið mun á félagslegri og efnahagslegri stöðu launafólks á vinnumarkaðnum. Sjá skýrslu ASÍ hér.
Fengið með leyfi Vörðu og Sameyki.